AI staat wereldwijd steeds hoger op de agenda, waarbij tools zoals ChatGPT brede aandacht krijgen voor hun mogelijkheden in tal van industrieën. Te midden van deze toename van de vraag naar AI-toepassingen neemt de druk op datacenters, en daarmee de druk op de natuurlijke omgeving, eveneens fors toe.
“Elk commando dat aan ChatGPT wordt gegeven, vereist het equivalent van een slokje water. Twintig taken staan hierbij gelijk aan een halve liter water”, zegt Billy Durie, Global Sector Head for Data Centers bij Aggreko. Er was in 2023 op tal van plaatsen in de wereld sprake van waterschaarste en de omvang van dit probleem alleen maar blijft groeien, vertelt Durie in een interview. Hij wijst erop dat er oplossingen bestaan waarmee datacenters hun waterverbruik kunnen terugdringen, zelfs als de activiteiten steeds complexer worden en datacenters steeds intensiever worden belast.
“Artificial Intelligence bestaat al jaren, maar de recente intrede in het reguliere gebruik heeft de vraag naar datacentercapaciteit enorm doen toenemen. De positieve toepassingen ervan zijn ontelbaar, maar het is belangrijk om te onderkennen dat het gebruik van AI ook een zeer reële fysieke impact heeft. Met steeds intensievere werkzaamheden gaat het waterverbruik omhoog, zodat voor voldoende koeling kan worden gezorgd. Dit valt echter samen met steeds meer gevallen van aanzienlijke droogte in Europa.”
“AI biedt een fantastische groeimogelijkheid voor de sector, maar het is van het grootste belang dat dit op een duurzame manier gebeurt, anders dragen we bij aan een mondiale watercrisis. Nieuwe koeltechnologieën kunnen datacenters helpen om aan de vraag van dergelijke operaties te voldoen. Tegelijkertijd helpen deze nieuwe koeltechnologieën om het waterverbruik van datacenters terug te dringen.”
Durie doelt hier op gesloten koelsystemen, waarbij een koelmachine de primaire koeloplossing vormt. Watergekoelde lucht wordt gedistribueerd via een koelcircuit dat bestaat uit een compressor, een verdamper, een expansieklep, een condensor en meerdere Computer Room Air Handlers (CRAH’s), die gekoelde lucht aan de racks leveren. Van hieruit wordt de uitgestoten warme lucht naar een warmtewisselaar geleid en opnieuw gekoeld, voordat deze wordt gerecirculeerd. Cruciaal is dat deze methode weinig tot geen waterverlies oplevert, omdat het systeem een vast volume water gebruikt dat recirculeert.
Durie: “Tot nu toe draaide het in datacenters om de Power Usage Effectiveness – ofwel PUE. Nu datacenters echter steeds dorstiger worden en water minder beschikbaar is, moet ook rekening worden gehouden met de effectiviteit van het watergebruik (WUE). Gesloten ofwel closed-loop koelsystemen kunnen een uitstekende WUE-waarde behalen, omdat ze met gebruik van een vast watervolume kunnen functioneren. Een open loop-systeem daarentegen bestaat uit een watergekoelde koelmachine met een koeltoren en een constante toevoer van water. Met als gevolg: verdamping, drift en spuien.”