Open Source software is niet meer weg te denken uit het hedendaagse programmeerlandschap. Sinds de begindagen van GNU en Linux en geholpen door het Internet, heeft het zich ontwikkeld tot een volwaardig en zelfs beter alternatief voor gesloten code. Onder programmeurs die ermee werken, lijken vier verschillende types te bestaan: samenwerkers, individualisten, volgers en bewakers. Dat is het belangrijkste resultaat van een enquête die wij als First8 eind 2016 hebben gehouden onder ruim honderd ontwikkelaars.
Bij First8 werken we exclusief met Open Source technologie. Dat doen we omdat het ten opzichte van Closed Source doorslaggevende voordelen biedt. Zo kan Open Source veiliger zijn, omdat de code door zo veel mensen is gebouwd en bekeken dat zwakheden en backdoors minder kans lopen onopgemerkt te blijven. Daarnaast is iedere regel code inzichtelijk en aanpasbaar, zodat we meer garanties kunnen geven over de producten die we afleveren. Dat heeft tot gevolg dat opdrachtgevers ons volledig kunnen aanspreken op de functionaliteit die we afleveren. Bugs kunnen we in principe altijd zelf oplossen. Tot slot zorgt het open karakter ervoor dat we tot op het niveau van de code zelf kunnen aantonen dat we voldoen aan alle gewenste standaarden.
Om te onderzoeken wat er leeft onder mensen die kiezen voor Open Source, hebben we eind 2016 een enquête onder programmeurs gehouden. We vroegen ze naar de libraries en platforms die ze inzetten, wat hen motiveert en hoe ze de kwaliteit ervan bepalen. De resultaten lieten opmerkelijke verbanden zien die wij graag delen. Het lijkt er op dat er vier types Open Source programmeur bestaan, met elk hun eigen voorkeuren en werkwijzes. Hieronder hebben we samengevat wat deze vier karakters drijft.
De Samenwerker voelt zich als een vis in het water in het online collectief. Het is voor hem doorslaggevend dat een product een actieve community om zich heen heeft. Kennis zoekt deze programmeur online. Hij vaart wel bij de gezamenlijke inspanning die Open Source software typeert. Komt de Samenwerker een puzzel tegen, dan doet hij een query of de oplossing hiervoor niet al bekend is. Zo niet, dan post hij in een forum om te kijken of anderen in de community kunnen bijdragen aan het oplossing. Het collectief maakt sterk en dus is het voor hem volstrekt logisch om ook zelf zijn steentje bij te dragen.
De Individualist is in zijn element met zijn gedownloade Open Source frameworks en libraries en de gedegen documentatie die daarbij hoort. Hij worstelt zich graag in zijn eentje door de code om puzzels op te lossen. Dit type programmeur werkt dus voornamelijk op zijn eigen eiland en heeft weinig op met de hectiek van discussiegroepen. Ontbrekende kennis haalt hij liefst uit boeken. Pas als hij zélf tevreden is met zijn resultaat, verlaat hij zijn eiland en deelt hij zijn vindingen trots met de Open Source gemeenschap.
Voor de Bewaker is Open Source eerst en vooral open en inzichtelijk. Dat geeft hem zélf het heft in handen als hij zijn opdrachtgevers beloftes wil doen over veiligheid en aanpasbaarheid. De bewaker begrijpt als geen ander de ogenschijnlijke paradox dat Open Source veiliger is dan gesloten code. Vrij toegankelijke code is per definitie inzichtelijk. Door eigen inspanning en de kracht van de gemeenschap zijn eventuele zwakheden of backdoors sneller zichtbaar en dus te vermijden.
Dit type is de vreemde eend in de bijt ten opzichte van de andere types. Die maken allemaal heel bewust zelf een keuze voor Open Source frameworks of libraries. De Volger laat zich het liefst adviseren door zijn ervaren vakgenoten. Zij bepalen voor hem de kwaliteit van een Open Source product. Kennis haalt hij het liefst bij collega’s. De Volger heeft relatief weinig belangstelling voor de Open Source ideologie en voelt minder de behoefte zélf te innoveren of bij te dragen.
Welke pakketten gebruiken al deze Open Source programmeurs?
Naast de vraag naar het hoe en waarom, hebben we de programmeurs ook gevraagd welke Open Source pakketten ze inzetten. De antwoorden geven een goede eerste indruk. Het resultaat hebben we samengevat in een top 10 van meest genoemde Open Source pakketten. Dit overzicht staat in de infographic die we over de resultaten van de enquête hebben gemaakt. Dat OpenJDK Java Platform de lijst aanvoert, is overigens een enigszins vertekend resultaat. We hebben de vragenlijst onder andere uitgezet op J-Fall, de jaarlijkse Java conferentie waar vanzelfsprekend veel Java professionals rondlopen.
Verfijnen en verbreden
We zijn tevreden met de inzichten die de enquête heeft opgeleverd, maar net als bij Open Source zelf is er altijd ruimte voor verbetering. In een volgende versie van de vragenlijst willen we nauwkeuriger onderzoeken welke patronen er zijn in het gebruik van libraries en frameworks. We zien bijvoorbeeld nu al dat een Jbossgebruiker meestal ook een Hibernatefan is. Zijn er nog meer van dit soort verbanden? Verder willen we graag weten of de vier types ook onder een bredere groep programmeurs zichtbaar blijken, of dat er wellicht nog meer types bestaan.