District09, de ICT-partner van Stad Gent, heeft de Fair ICT Award 2021 in de wacht gesleept. ICT is berucht om haar zware ecologische impact en mensonwaardige werkomstandigheden. De award, uitgereikt door Fair ICT Flanders en Vlaanderen Circulair, zet bedrijven, hogescholen, universiteiten en besturen in de kijker die de aankoop en het gebruik van hun ICT-materiaal verduurzamen.
De genomineerden hebben verschillende strategieën toegepast om hun elektronica te verduurzamen: door duurzaamheidscriteria en mensenrechtenclausules te integreren in de bestekken, te werken met refurbished laptops of in te zetten op levensduurverlenging van toestellen. Sofie Pieraerd van de KU Leuven, de winnaar van de FIA’s 2020, reikte de award vandaag uit aan District09 (Stad Gent).
District09 (Stad Gent) maakte indruk op de jury door de stevige inbedding van hun duurzaam ICT-aankoopbeleid binnen een breder beleidskader. Ze slagen erin om het respecteren van mensenrechten en de bescherming van sociale rechten te verbinden met een circulair gedachtengoed.
Hun recente lidmaatschap bij Electronics Watch garandeert dat de gestelde eisen binnen de sociale clausules goed opgevolgd worden. Het interne beleid zet dan weer sterk in op de levensduurverlenging van toestellen. De duurzaamheidsinspanningen in komende ICT-bestekken getuigen daarnaast ook van veel ambitie.
Universiteit Gent en Stad Leuven werden genomineerd. Ook zij deden heel wat inspanningen om hun negatieve impact van hun ICT hardware te verminderen.
Eerlijke ICT als topprioriteit
Gent zet al langer stappen vooruit op vlak van duurzaamheid en mensenrechten. Na inspanningen bij de aankoop van verschillende producten zoals textiel en voeding kijkt de stad nu richting de ICT-leveranciers. Die ambities zitten verankerd in het bredere beleid: in de huidige beleidsnota’s ‘Meer dan een slimme stad’ en ‘Internationale Solidariteit’ is ICT-hardware opgenomen als één van de productsegmenten waar stappen vooruit kunnen gezet worden. Om dit engagement kracht bij te zetten ondertekenden ze in 2020 ook een engagementsverklaring met Fair ICT Flanders en werden ze in april 2021 samen met Universiteit Gent lid van Electronics Watch, een internationale organisatie die de dialoog aangaat met leveranciers en onderzoek en monitoring doet van de werkomstandigheden in de ICT-keten. In aankoopdossiers voor ICT-toestellen nemen ze een uitgebreid luik van duurzame criteria op, gerelateerd aan o.a. energieverbruik, gerecycleerd materiaal, afvalverwerking en transport.
Sofie Bracke, Gentse schepen bevoegd voor digitalisering en Voorzitter van District 09: “Sinds 2021 schakelen we als Gents stadsbestuur een versnelling hoger. Het is onze maatschappelijke plicht om als grote overheidsorganisatie bewuster om te gaan met het (her)gebruik van ons ICT-materiaal en te evolueren naar een duurzamer aankoopbeleid.
Circulair gebruik van ICT-toestellen
District09 (Stad Gent) doet al jaren inspanningen rond het circulair gebruik van ICT, met een sterke focus op levensloop management of circulariteit. Alles begint bij de aankoop. Men hecht veel belang aan kwaliteitsvolle producten die langer meegaan en eisen daarbij 3 jaar garantie. Daarna is er een doordacht plan om de gebruiksduur van de toestellen zo hoog mogelijk te houden. Sinds een aantal jaren vervangen ze laptops slechts na 5 jaar. Ook de leasing van multifunctionele copiers is standaard verlengd naar 8 jaar.
Tine Heyse, Gentse schepen bevoegd voor klimaat en internationale solidariteit: “Door in te zetten op circulariteit en de levensduur van ICT-hardware zo lang mogelijk te houden, proberen we de e-waste berg te verkleinen en het ontginnen van nieuwe grondstoffen te beperken. Tegelijkertijd zetten we ook in op het verkleinen van onze impact op de (slechte) arbeidsomstandigheden in het Globale Zuiden.”
Als apparatuur kapot gaat, dan gebeuren reparaties in de garantieperiode door de leveranciers, daarna door de interne hersteldienst. Toestellen die structureel vervangen worden, screenen ze op hergebruik. Als hergebruik mogelijk is, worden ze gebruikt voor tijdelijke medewerkers, of worden ze geschonken aan het Stedelijk Onderwijs Gent en krijgen ze een nieuw leven in de klassen. Toestellen die onbruikbaar zijn, demonteren ze om de onderdelen te recupereren voor herstellingen. Indien er geen andere opties voor levensduurverlenging meer zijn, gaan onbruikbare onderdelen naar Recupel, batterijen naar Bebat. Ook bij de bouw van de twee nieuwe datacenters voor Stad Gent denkt men circulair. Bij één datacenter wordt de warmte die de servers afgeven, gerecupereerd om het administratief centrum Zuid gedeeltelijk te voorzien van warm water en verwarming.
De Fair ICT Awards zijn een initiatief van Fair ICT Flanders (een project van CATAPA vzw, Bond Beter Leefmilieu, Ondernemers voor Ondernemers) en Vlaanderen Circulair.
