Hoe ziet ons werk eruit in de toekomst? Op dit moment lijkt het alsof we al nauwelijks kunnen voorspellen wat ons morgen te wachten staat. Toch doen bedrijven er goed aan nu al na te denken over hoe hun bedrijfsmodellen er in de toekomst uit moeten zien – zeker als ze straks sterker uit de wereldwijde pandemie willen komen. Citrix Systems heeft een jaar lang onderzoek gedaan naar werkpatronen en toekomstplannen in de hele wereld. Op die manier wil het bedrijf inzicht krijgen in hoe de manier waarop we werken zal veranderen en op welke manier technologie mensen straks in staat stelt optimaal te presteren. De conclusie: dankzij flexibele modellen en intelligente oplossingen die ons meer greep geven op de complexiteit en de chaos van het werk, voelen werknemers zich meer betrokken, worden ze productiever, en kunnen we meer innovatie en groei tegemoet zien dan ooit tevoren.
Hoe zien het personeelsbestand, de werkmodellen en de werkomgeving eruit in 2035? En welke rol speelt technologie daarin? Om daar achter te komen heeft Citrix, samen met het futurologisch adviesbureau Oxford Analytica en onderzoeksbureau Coleman Parkes, meer dan 500 topmanagers en 1.000 werknemers ondervraagd van grote en middelgrote organisaties in de Verenigde Staten, het Verenigd Koninkrijk, Duitsland, Frankrijk en Nederland, over huidige en toekomstige personeelsstrategieën en werkmodellen. Dit zijn de resultaten in het kort:
Robots zullen de mens niet vervangen – maar ze maken ons wel slimmer en efficiënter. Meer dan driekwart van de ondervraagden (77 procent) gelooft dat artificiële intelligentie (AI) over vijftien jaar het besluitvormingsproces aanzienlijk zal versnellen en werknemers een stuk productiever zal maken.
Technologie creëert nieuwe banen – Een werkplek die sterk leunt op technologie en waar mens en machine steeds nauwer samenwerken, vraagt om nieuwe ondersteunende functies.
Respondenten zien met name toekomst in de volgende nieuwe rollen:
- Robot- / AI-trainer (85 procent van de topmanagers/38 procent van de werknemers)
- Virtual reality manager (83 procent van de topmanagers/33 procent van de werknemers)
- Geavanceerde datawetenschapper (80 procent van de topmanagers/36 procent van de werknemers)
- Privacy en vertrouwensmanager (70 procent topmanagers/32 procent van de werknemers)
- Ontwerpdenker (63 procent van de topmanagers/28 procent van de werknemers)
Het werk wordt flexibeler – Technologie die toegang biedt tot de instrumenten en informatie die mensen nodig hebben om overal hun werk te kunnen doen en effectief samen te werken, geeft ruimte voor nieuwe werkmodellen.
- 67 procent van de respondenten gelooft dat een platformmodel – dat waarde creëert door samenwerking tussen groepen of individuen met behulp van digitale technologie te vergemakkelijken – het werk in de toekomst zal domineren.
- 60 procent van de werknemers gelooft dat vaste werknemers tegen 2035 zeldzaam zullen worden.
- 80 procent van de topmanagers gelooft dat technologieplatforms directe toegang zullen bieden tot het zeer gespecialiseerde, veelgevraagde talent dat nodig is om toekomstige organisaties vooruit te helpen en om snelle veranderingen in de behoeften van bedrijven en klanten te kunnen opvangen.
- 39 procent van de topmanagers gelooft dat in 2035 de meerderheid van de hoogwaardige gespecialiseerde werknemers op afroepbasis of freelance zal werken.
Leiderschap krijgt een nieuw gezicht – Meer dan de helft van de Nederlandse ondervraagden (55 procent) gelooft dat AI in de toekomst de meeste zakelijke beslissingen zal nemen en mogelijk zelfs senior management teams overbodig zal maken.
- 80 procent (93% van de topmanagers en 74% van de werknemers) denkt dat de meeste organisaties in de toekomst een centrale AI-afdeling zullen hebben die toezicht houdt op alle aspecten van de organisatie.
- 71 procent (85% van de topmanagers en 64% van de werknemers) gelooft dat de CEO in de toekomst nauw zal samenwerken met een Chief Artificial Intelligence (CAI) die ervoor zorgt dat mensen en machines samen zakelijke beslissingen kunnen nemen.
Productiviteit krijgt een belangrijke impuls – Werknemers krijgen steeds meer hulp van technologie die ze in staat stelt optimaal te presteren. Artificieel-intelligente digitale assistenten maken gebruik van persoonlijke data en gegevens uit de werkomgeving om mensen te helpen hun tijd optimaal in te delen en te gebruiken, en zowel lichamelijk als geestelijk in goede conditie te blijven. Deze assistenten plannen bijvoorbeeld vergaderingen op de meest effectieve tijdstippen, op basis van factoren zoals de bloedsuikerspiegel van de deelnemers tot hun energieniveau op verschillende tijdstippen van de dag. Tijdens de bijeenkomsten controleren ze de concentratie en de houding en doen waar nodig aanpassingen doen om optimale resultaten te bereiken.
Meer dan de helft (51%) van de topmanagers én de werknemers verwacht dat werknemers tegen 2035 dankzij technologie minstens twee keer zo productief zullen zijn, onder meer door de volgende oplossingen die volgens de respondenten tegen die tijd zijn ingevoerd:
- AI die anticipeert en taken uitvoert op basis van gewoontes en voorkeuren.
- AI die mensen wijst op manieren om taken efficiënter uit te voeren.
- AI persoonlijke assistenten die agenda’s beheren en veelvoorkomende taken overnemen.
- AI ‘digital wellness’ oplossingen die het geestelijke en fysieke welzijn van de werknemers in de gaten houden.
- Draagbare technologie voor interactie met systemen.
- Augmented reality brillen of lenzen die aanvullende actuele informatie geven.
- Neuro-linked technologie om apparaten te besturen met gedachten.
- Exoskeletten voor het verbeteren van prestatiegerichte taken.
De betrokkenheid van werknemers verbetert – Als technologie en AI steeds meer tijdrovende, alledaagse taken overnemen, wordt het werk dat mensen doen steeds strategischer, waardoor werknemers zich meer betrokken voelen bij hun werk.
- 86 procent van de Nederlandse professionals gelooft dat technologie tegen 2035 repeterende, laagwaardige taken zal automatiseren, waardoor werknemers zich kunnen concentreren op het betekenisvolle werk waarvoor ze zijn aangenomen.
- 82 procent denkt dat technologie en AI belangrijke factoren worden in het bijscholen van menselijke werknemers, waardoor nieuwe mogelijkheden ontstaan voor persoonlijke ontwikkeling en carrièregroei.
Innovatie en groei nemen toe – Organisaties gaan meer investeren in technologie en AI dan in menselijke medewerkers. Met name bij kleinere ondernemingen zal dat grote positieve gevolgen hebben voor innovatie, omzetstromen en duurzame groei.
- 87 procent van de Nederlandse topmanagers gelooft dat, in 2035, investeringen in AI-technologie de grootste invloed zullen hebben op de groei van de organisatie.
- 28% procent van de Nederlandse respondenten gelooft dat AI al in 2025 meer omzet voor de organisatie genereert dan menselijke werknemers. 24% denkt dat die omslag tegen 2030 plaatsvindt; 48% houdt het op 2035 of later. In tegenstelling tot de rest van de wereld (waar 4% er niet in gelooft) zijn alle Nederlandse respondenten ervan overtuigd dat dit moment sowieso ooit zal komen.
- 63 procent van de respondenten (in Nederland én de rest van de wereld) gelooft dat technologie kleinere bedrijven een betere concurrentiepositie geeft ten opzichte van grote organisaties.
“De COVID-19 pandemie heeft organisaties gedwongen opnieuw na te denken over de manier waarop we dingen doen. In de komende 15 jaar kunnen ze meer uitdagingen en disrupties tegemoet zien dan ooit tevoren”, zegt Tim Minahan, Executive Vice President Business Strategy bij Citrix. “Maar zoals deze studie duidelijk maakt, liggen er ook kansen in de chaos. Slimme bedrijven gebruiken deze crisis om plannen te maken voor het “nieuwe normaal”. Niet alleen om het oude werk weer op te pakken, maar vooral ook om nieuwe modellen te ontwikkelen voor de omgang met werk en werknemers, zodat de organisatie met hernieuwde kracht vooruit kan.”