Onderzoekers van Hogeschool Inholland in Rotterdam hebben een AI-taalassistent ontwikkeld om Caribische studenten te helpen met hun Nederlandse taalvaardigheid. Dit project, gefinancierd door de Taalunie, is volgens de onderwijsinstelling de eerste in zijn soort en biedt niet alleen grote voordelen voor het onderwijs, maar ook voor het bedrijfsleven. De AI-assistent wordt momenteel getest door reisorganisator Corendon onder 800 medewerkers op de Caribische eilanden en zal op 3 oktober worden gepresenteerd tijdens de Week van het Nederlands. Turkse en Arabische versies van de assistent volgen later dit jaar.
“De kwaliteit van het taalonderwijs is in twee jaar tijd door AI twee keer zo goed geworden,” zegt docent en taalonderzoeker Toon Otten, die het project initieerde. “AI is een fantastisch hulpmiddel om taalvaardigheid te verbeteren. In dit project leerden we hoe we het moeten inzetten voor de beste uitkomsten.”
Specifieke taaluitdagingen
Otten en zijn collega-onderzoekers gebruikten AI om de specifieke taaluitdagingen van Caribische studenten te ontdekken. Door studenten aan te moedigen om uitvoerig met AI in gesprek te gaan, brachten ze specifieke struikelblokken aan het licht, zoals woordvolgorde en het gebruik van lidwoorden. Ook de intonatie, die in het Papiamento veel rijker is dan in het Nederlands, en de vele uitdrukkingen en gezegden in het Nederlands kwamen naar voren als uitdagingen. Deze informatie werd verwerkt in de software, zodat studenten heel gericht verbeterpunten konden trainen.
Loopbaansucces
Door de toepassing van AI wordt taalvaardigheid minstens zo belangrijk voor studie- en loopbaansucces als technische kennis. Taal is immers de interface tussen mens en machine. AI-modellen zoals ChatGPT zijn volledig afhankelijk van de kwaliteit van de input die ze ontvangen. “We vonden dat juist in dialoog met AI, door het te bevragen en er uitgebreid mee in gesprek te gaan, AI echt kon excelleren. Dan combineren we de sterke punten van AI met de intuïtie en kennis van de mens. Onduidelijke of vage vragen en eendimensionale, directieve gesprekken resulteren in suboptimale, misleidende of incorrecte antwoorden. Dit gesprek goed leren voeren, dat moeten we in het onderwijs centraal gaan stellen”, aldus Otten.
Kansen voor het bedrijfsleven
Naast toepassingen in het onderwijs ziet Otten ook volop mogelijkheden voor bedrijven. Zeker nu veel bedrijven te kampen hebben met personeelsgebrek en steeds mer medewerkers de Nederlandse taal niet of niet voldoende machtig zijn. De samenwerking met reisorganisatie Corendon is de eerste met het bedrijfsleven. De reisorganisatie test zoals gezegd de assistent sinds deze zomer onder 800 Caribische medewerkers. De AI-assistent en bijbehorende taalfitness-app zijn beschikbaar via open source-bronnen, waaronder ChatGPT.
Inholland-studenten maken inmiddels gebruik van de assistent. Tweedejaars rechtenstudent Josephine van der Linde (21) spreekt perfect Nederlands, maar heeft soms moeite met lidwoorden. “In het Papiaments hebben we geen lidwoorden. Het is allemaal é auto, é huis. Bij schrijven voor school moet ik wel juiste lidwoorden gebruiken. Als niet-moedertaalspreker moet je telkens ook het lidwoord erbij leren. Dat bepaalt ook hoe je verwijst naar die woorden. Mensen zeggen ’de auto, hij staat in de garage’. Als je dat fout doet, nemen mensen je minder serieus en heeft dat gevolgen voor je werk.”
