Ongeveer de helft van de Belgen vindt dat de overheid een cruciale rol moet spelen in het creëren van vertrouwen rond Artificiële Intelligentie (AI). Dat blijkt uit een onderzoek van PanelWizard in opdracht van Salesforce. De survey peilde naar het sentiment omtrent AI en focuste zich op België, Nederland en Zweden, met telkens zo’n 1.100 respondenten per land. De resultaten van het onderzoek zijn tijdens Salesforce World Tour Essentials, het jaarlijkse evenement van Salesforce in België, gelanceerd.
Wat opvalt, is dat Belgen vooral naar de overheid kijken om de evolutie van AI in goede banen te leiden. Zo willen burgers meer richting en structuur (42%) en meer verantwoordelijkheid (47%) vanuit de overheid voor het beschermen van hun data. Ter vergelijking: ongeveer zes op tien Nederlanders en de helft van de Zweden vinden dat het beschermen van data een taak is voor bedrijven die een AI-product verkopen. In Zweden denkt zelfs maar 23% dat de overheid hierin een rol moet spelen. Ondanks de verwachtingen van Belgen naar de overheid toe stellen vier op tien landgenoten in de survey dat ze helemaal niet of nauwelijks op de hoogte zijn van de wet- en regelgeving rond AI.
“Mensen zoeken houvast en kijken daarvoor in de eerste plaats vaak naar de overheid”, zegt Reinier van Leuken, Senior Director of Product Management en AI-expert bij Salesforce. “De overheid is zeker een van de partijen die kan helpen om het gebruik van AI te reguleren, maar het is niet de enige verantwoordelijke. Ook bedrijven, en zelfs consumenten, hebben een verantwoordelijkheid. AI ontwikkelt zich zo snel dat we betere en snellere controles nodig hebben om ervoor te zorgen dat het goed en betrouwbaar werkt. De mens moet daarbij aan het stuur blijven.”
Belg staat positiever tegenover AI
Over de ontwikkelingen rond AI hebben Belgen gemengde gevoelens. Zo staat 37,2% positief tot zeer positief over de ontwikkelingen met AI, terwijl 32,4% een negatieve perceptie heeft. Vooral jongeren (tot 30 jaar) in de studie begrijpen het nut van AI (49% staat er positief tegenover). Ook zijn mannen (42%) optimistischer dan vrouwen (32,6%) als het over AI gaat. Tot slot zijn Belgen iets positiever over AI dan de respondenten in Nederland (26,5%). In Zweden noteerden we een gelijkaardig percentage als in België (38,4%). Dat vertaalt zich ook in het vertrouwen in AI bij Belgen: zo’n 7,5% van de Belgen vertrouwt AI volledig, tegenover 1,3% in Nederland. Ongeveer 15% van de Belgische respondenten heeft geen vertrouwen in AI.
In hoeverre zijn Belgen zich bewust van het feit dat toepassingen AI gebruiken? Op deze vraag scoren vooral spraakassistenten zoals Siri (74,5%) hoog, op de voet gevolgd door chatbots (72,6%) en bots zoals ChatGPT (70,5%). Belgen zijn zich relatief minder bewust van het feit dat AI als tool ook helpt bij het tonen van koopaanbevelingen (52,6%) op websites en bij het opsporen van fraude (36%). Het belangrijkste voordeel van AI zit volgens 44,2% van de Belgen in tijdbesparing. AI helpt ook om betere toegang te verkrijgen tot informatie en kennis (43,6%) en het biedt meer comfort (39%), bijvoorbeeld dankzij slimme verlichting en andere apparaten. Minder genoemde voordelen hebben te maken met het oplossen van maatschappelijke problemen (19,2%) en het leveren van een betere dienstverlening (27,2%).
Al bij al zijn de meeste respondenten het erover eens dat AI de efficiëntie van ons werk doet toenemen, en dat de technologie in vergelijking met onze menselijke capaciteiten ook beter is in het oplossen van problemen. Bovendien denkt de meerderheid dat AI opportuniteiten biedt voor de economie van ons land.
Zorg om banenverlies en minder controle
De survey peilde niet alleen naar het potentieel van AI, maar ook naar de zorgen die respondenten zich maken. De meerderheid (58,6%) vreest dat we onder impuls van de technologie onze menselijke controle verliezen bij het nemen van beslissingen. Nog eens 54,5% denkt dat de interactie tussen mensen gaat afnemen, waardoor we sociaal meer geïsoleerd geraken. En 53,3% vreest dat er ook banen zullen verdwijnen door de opmars van AI. De angst voor banenverlies is het grootst bij vrouwelijke respondenten (58,2%) en is iets minder sterk aanwezig bij mannen (48,1%). Bij onze noorderburen staat vrees voor banenverlies eveneens op de radar (46,3%), maar daar maken ze zich toch vooral zorgen over het verlies van menselijke controle (67,3%) en het feit dat AI-systemen verkeerde of misleidende informatie kunnen weergeven (64,4%).
“Er bestaat nog veel onzekerheid over AI, maar gelukkig zien veel mensen er ook de voordelen van in”, zegt Reinier van Leuken. “Ik ben ervan overtuigd dat de technologie ons leven op sommige vlakken niet alleen gemakkelijker zal maken, maar ook dat het oplossingen zal bieden voor grote problemen die we ons nu nog niet kunnen voorstellen. Denk aan de uitdagingen op het gebied van klimaat. We zien nu al dat organisaties door slim gebruik van AI betere inzichten krijgen over de effecten van hun producten op het milieu en dat ze hun processen kunnen optimaliseren om de CO2-uitstoot te verminderen. Zolang we samen voor een sterk raamwerk zorgen met controles, verplichtingen en verantwoordelijkheden van alle betrokken partijen bij het gebruik van artificiële intelligentie, zullen we zien dat AI een positieve impact zal hebben.”
