De afgelopen jaren heeft de opkomst van generatieve AI met toepassingen zoals ChatGPT voor een ware revolutie gezorgd in hoe bedrijven kunstmatige intelligentie inzetten. Hoewel deze technologie indrukwekkend is en veel bedrijven helpt taken te automatiseren, moeten we ook kritisch durven te zijn voor deze evolutie. Willen we echt afhankelijk zijn van buitenlandse AI-diensten, vaak beheerd door Amerikaanse techgiganten? Met sovereign AI is er nochtans een betaalbaar en duurzamer alternatief.
Sovereign AI verwijst naar AI-systemen die volledig eigendom zijn van en beheerd worden door bedrijven, organisaties of overheden. In plaats van het outsourcen van AI naar grote techbedrijven, ontwikkelen en beheren organisaties hun eigen AI-oplossingen. Dat zorgt voor maximale privacy, veiligheid en controle. Gevoelige data blijft binnen de organisatie, wat de risico’s van datalekken of ongewenste kostenstijgingen voorkomt. Bovendien zorgt het voor een autonome AI-ontwikkeling die afgestemd is op de specifieke behoeften en belangen van de organisatie, zonder de onzekerheden van externe modellen en updates.
Zo is het Belgische bedrijf ReBatch vandaag al in staat om op maat gemaakte AI-oplossingen te bouwen voor bedrijven en organisaties, zonder daarvoor beroep te doen op OpenAI of Microsoft.. Het bedrijf richt zich onder meer op NLP (natural language processing), het begrijpen en structureren van tekstuele informatie en computer vision. Partners als NVIDIA, Red Hat en Dell Technologies verzorgen de infrastructuur waarbinnen de sovereign AI-toepassingen worden uitgerold.
Privacy en veiligheid
Een van de grootste voordelen van sovereign AI is het waarborgen van privacy en veiligheid. Door data binnen de eigen organisatie te houden, minimaliseren bedrijven het risico dat gevoelige informatie uitlekt naar derde partijen. Dit is vooral van belang voor gevoelige sectoren zoals de gezondheidszorg en de financiële sector, waar gegevensbeveiliging topprioriteit heeft.
Een ander belangrijk voordeel is autonomie. Wie vertrouwt op externe AI-leveranciers is immers afhankelijk van hun updates en wijzigingen. Soms kan een AI-model dat je gebruikt plots niet meer beschikbaar zijn of kan het gedrag ervan veranderen na een update. Dat kan de consistentie en betrouwbaarheid van je AI-toepassingen ondermijnen. Sovereign AI stelt bedrijven in staat om volledige controle te hebben over hun AI-modellen en hun levenscyclus.
Duurzaam en efficiënt
Een veelgehoorde misvatting is dat het draaiend houden van een eigen AI-systeem gigantische hoeveelheden energie en geld vereist. Dat is niet altijd het geval. Zo bestaan er kleinere modellen die getraind kunnen worden op eigen data. Denk aan het ReBatch-project ‘Reynaerde’, een specifiek op het Nederlands afgestemd taalmodel. De training hiervan kostte minder dan 1.000 euro en kan zelfs op een laptop draaien. Dat maakt sovereign AI niet alleen toegankelijk, maar ook duurzaam.
Open source-revolutie
We staan aan de vooravond van een open source-revolutie binnen AI. Het valt te verwachten dat open source AI tegen het einde van dit jaar zelfs betere prestaties zal leveren dan gesloten, betaalde AI-diensten. Zo is ReBatch al overgestapt van Azure OpenAI naar Mistral, een open source AI-model, en de resultaten zijn indrukwekkend. Dit toont aan dat het niet nodig is om te investeren in dure SaaS-diensten om geavanceerde AI-oplossingen te bouwen.
Open source AI biedt ook voordelen op het gebied van kosten. Ter vergelijking: het verwerken van 1 miljoen tokens met GPT kost 0,60 euro, terwijl hetzelfde met een open source model zoals LLama slechts 0,306 euro kost – inclusief de kosten voor servers en elektriciteit. Open source AI biedt organisaties zo de mogelijkheid om kosten te besparen en tegelijkertijd de prestaties van hun AI-oplossingen te optimaliseren.
Cruciale bouwstenen
De op maat gemaakte AI-modellen en applicaties moeten eerst en vooral passen bij de behoeften van de organisatie. Daarnaast moet alle AI-software efficiënt draaien en veilig zijn. Bovendien moeten de applicaties en toepassingen op speciale servers geïnstalleerd worden met open source software. Uiteraard is daarvoor de benodigde en specifieke hardware nodig, opdat alle AI-toepassingen ook effectief werken. Belangrijke partners en grote bedrijven als NVIDIA, Red Hat en Dell zetten daar hun schouders mee onder.
Deze combinatie van technologieën stelt bedrijven in staat om de volledige controle te behouden over hun AI-oplossingen, van het trainen van modellen tot het implementeren ervan in hun IT-infrastructuur.
Flexibiliteit
Jorge De Corte, oprichter van ReBatch: “Wij zien open source als de basis van de AI-oplossingen van morgen. Met de juiste infrastructuur en tools kunnen bedrijven hun eigen AI-oplossingen creëren en beheren, zonder afhankelijk te zijn van dure externe diensten. Door gebruik te maken van flexibele technologieën zoals Kubernetes en DevOps, kunnen AI-oplossingen snel en efficiënt worden geïmplementeerd en geschaald. Dat stelt organisaties in staat om snel in te spelen op veranderingen en innovaties in de AI-wereld.”
