Het Belgisch tech-ecosysteem maakt grote stappen vooruit. Dat blijkt uit het eerste State of Belgian Tech Report 2024. Dit rapport, opgesteld door Syndicate One, Bain & Company en Sofina, combineert actuele data met inzichten uit enquêtes onder meer dan 130 startup-oprichters, evenals interviews met ondernemers en investeerders in België.cHet rapport biedt zowel positieve signalen van duurzame groei als aandachtspunten voor verbetering.
Hoewel 2024 wereldwijd een uitdagend jaar is voor veel startup-regio’s, laat België een ander beeld zien. In de eerste helft van 2024 is er bijna 500 miljoen euro geïnvesteerd in acht Belgische tech-startups, een stijging ten opzichte van de 424 miljoen euro voor geheel 2023. Dit zet het Belgische tech-ecosysteem op koers voor een mogelijk recordjaar.
AI domineert investeringen in software
Belgische startups in de softwaresector trekken de meeste investeringen aan, met name die in kunstmatige intelligentie (AI). Maar liefst 70 procent van het kapitaal dat in de eerste helft van 2024 is geïnvesteerd, ging naar AI-bedrijven. Over het algemeen is 52 procent van de Belgische tech-investeringen gericht op software, en 48 procent op hardware, wat in vergelijking met andere Europese landen een hogere hardware-focus laat zien.
Vier unicorns en een stijgend aantal exits
Een teken dat het Belgische ecosysteem volwassen wordt, is de opkomst van vier unicorns—bedrijven met een waardering van 1 miljard dollar of meer—namelijk team.blue, Collibra, Odoo en Deliverect. Het aantal bedrijfsexits blijft eveneens groeien: van 13 in 2018 naar 36 in 2023 en al 22 in de eerste helft van 2024. Dit duidt op een steeds rijper ecosysteem.
Belgische venture capital groeit
In 2024 hebben Belgische durfkapitaalverstrekkers al meer dan 200 miljoen euro opgehaald, met de verwachting dat dit bedrag zal stijgen tot boven de 400 miljoen euro tegen het einde van het jaar. Dit laat een positieve trend zien in zowel het aantal opgehaalde fondsen als de hoeveelheid opgehaald kapitaal. Er is ook een gestage toename van het aantal venture capital-fondsen, van slechts twee in 2018 tot acht in de eerste helft van 2024.
Het kapitaal dat per investeringsronde in Belgische tech-startups wordt geïnvesteerd, is sinds 2018 fors gestegen, blijkt uit het rapport. Vooral in vroege fasen, zoals seed- en Series A-financieringen, zijn de bedragen respectievelijk verdrievoudigd en verdubbeld. Hoewel de groei duidelijk is, blijft het Belgische tech-ecosysteem zich nog in een vroege maturiteitsfase bevinden. In de afgelopen zes jaar was 77 procent van het opgehaalde kapitaal in Belgische tech-startups afkomstig uit vroege investeringsrondes, vergeleken met 42 procent in Europa.
Tekorten aan talent en belemmeringen door ESOP’s
Uit de enquête onder startup-oprichters blijkt dat talenttekorten en ESOP-regelingen (Employee Stock Ownership Plans) belangrijke obstakels vormen. Een tekort aan ervaren personeel, vooral dat eerder succesvolle bedrijven heeft opgeschaald, beperkt de groeimogelijkheden van startups. Ook blijkt het moeilijk om buitenlands senior talent aan te trekken, ondanks de hoge levensstandaard in België.
De implementatie van ESOP’s wordt in België bemoeilijkt door sociale en fiscale regelgeving. Dit zorgt voor risico’s voor zowel werknemers als bedrijven, wat veel startups in een nadelige positie brengt ten opzichte van hun internationale concurrenten. Volgens ondernemers zoals Willem Delbare, CTO en oprichter van Aikido, zorgt het huidige systeem voor veel frictie en onzekerheid, wat de groeipotentie van Belgische startups belemmert.
